Burmese Red Spinels from Mogok mine

Burmese Spinel được khai thác từ mỏ đá quý Mogok nổi tiếng về Ruby, SapphirePeridot. Những viên đá quý Spinel ở đây có màu sắc bắt mắt như màu hot pink và red. Các tinh thể đá quý rất hoàn hảo này ở Miến Điện có tên gọi “Nat Thwe” có nghĩa “polished by the spirits”.

Red Spinels from Mogok

Miến Điện là nguồn cung một trong những màu sắc hấp dẫn trên thị trường là very bright pinkish-red Spinel, trông giống như một màu đỏ neon rực rỡ. Nó được gọi là ‘Jedi Spinel’ vì nó phát sáng như đèn chiếu trong bộ phim Star Wars. Jedi Spinel được phát hiện ở Myanmar vào đầu những năm 2000.

Jedi Spinel - These bright neon red spinel crystals are from Man Sin, Mogok.
Jedi SpinelThese bright neon red spinel crystals are from Man Sin, Mogok. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.

Red Spinel trên Thế giới

Từ thời cổ đại, đá quý Spinel (MgAl2O4) đã được đánh giá cao về màu sắc và độ trong đặc biệt. Spinel bị nhầm lẫn với Ruby trong nhiều thế kỷ. Ngày nay, Spinel là viên đá quý màu đỏ – red gemstone giá trị và phổ biến thứ hai sau Ruby.

Trong lịch sử đá quý, hầu hết Red Spinel đến từ 4 mỏ đá quý sau (theo thứ tự từ nguồn cung lâu đời nhất đến mới nhất):

  1. Badakhshan: Khu vực này nằm giữa Afghanistan and Tajikistan, dọc theo con đường tơ lụa danh tiếng – Silk Road. Đây là nguồn cung Spinel từ Thế kỷ thứ 10. Theo người dân địa phương, một số mỏ khai thác nằm cả hai bên biên giới, nhung khu mỏ nổi tiếng nhất gần làng Kul-i-Lal bên phía Tajik.
  2. Myanmar (Burma): Spinel được tìm thấy tại Mogok và Namya.
  3. Vietnam: Red & Blue Spinel, khai thác cùng khu mỏ đá quý Ruby tại Lục Yên, Yên Bái.
  4. Tanzania: Red Spinel phát hiện gần Mahenge và vùng núi Uluguru, tỉnh Morogoro vào cuối những năm 1980s, và xung quanh Tunduru sau năm 1994. Mỏ đá quý gần Mahenge trở nên nổi tiếng khi phát hiện viên đá quý thô cực lớn Spinel crystal (hơn 54 kg) vào mùa hè năm 2007.
Spinel from various world localities Burma, Tanzania, Tajikistan, Vietnam
All of the crystals are from Mogok, and the cut stones are from Tanzania (7.31 ct pink oval),
Tajikistan (5.90 ct pink cushion), Vietnam (all pear shapes, up to 3.22 ct) and Mogok (4.01 and 2.63 ct red cushions). Photo by Prasit Prachagool, Thai Lanka Trading Ltd Part., Bangkok, Thailand.

Mỏ đá quý Mogok Spinel

Đối với các nhà đá quý và những người sành sỏi đá quý, Mogok phải được trải nghiệm ít nhất một lần trong đời. Việc khai thác đá quý có thể đã bắt đầu ở đó hơn 1000 năm trước. Không có khu vực nào khác trên Trái đất sản xuất ra nhiều Ruby, Sapphire, Spinel, Peridot và Jadeite Jade đặc biệt như vậy.

Bản đồ Mogok chỉ dẫn khu mỏ Man Sin khai thác Spinel, xung quanh là các khu mỏ đá quý nổi tiếng khác: Dattaw, Ta Yan Shaw, Pein Pyit, and Pyan Gyi.
Bản đồ Mogok chỉ dẫn khu mỏ Man Sin khai thác Spinel, xung quanh là các khu mỏ đá quý nổi tiếng khác: Dattaw, Ta Yan Shaw, Pein Pyit, and Pyan Gyi.

Người dân Mogok có thể được nhìn thấy mỗi ngày tại các chợ rau và đá quý đầy màu sắc. Du khách sẽ không chỉ thích thú với sự đa dạng của các loại đá quý được khai thác xung quanh Mogok mà còn cả sự đa dạng của dân số nơi đây: người Shan, Miến Điện, Nepal và Lissu là những người đóng vai trò chính trong một nền văn hóa đá quý phong phú và hấp dẫn.

View of the Pan Shan afternoon gem market, where hundreds of traders gather each day.
View of the Pan Shan afternoon gem market, where hundreds of traders gather each day. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.
A Shan woman studies a parcel of spinel crystals at a gem market in Mogok.
A Shan woman studies a parcel of spinel crystals at a gem market in Mogok. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.
Going to the field is about three things: a place, its people, and its gems. U Ko James, known locally as the “Spinel King,” displays some incredible parcels of bright red stones from Mogok.
Going to the field is about three things: a place, its people, and its gems. U Ko James, known locally as the “Spinel King,” displays some incredible parcels of bright red stones from Mogok. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.

Trong hầu hết thế kỷ 20, Burmese Red Spinel là nguồn cung chính cho thị trường đá quý Thế giới. Nhưng sự quan tâm đến Spinel ở mỏ Mogok, mệnh danh là – “Ruby Land” là rất ít. Red Spinel trong nhiều năm được coi là loại đá quý phụ thu được trong quá trình khai thác Ruby.

Mogok, the Valley of Rubies.
Mogok, the Valley of Rubies. Ảnh của Andy Lucas, © GIA

Tại mỏ Mogok, red và pink spinels được khai thác khắp vùng núi xinh đẹp có nhiều chùa chiền này. Các mỏ Spinel có năng suất cao nhất ở Man Sin, cách Pyant Gyi và Pein Pyit khoảng 1 km, ở phía đông của Mogok Stone Tract.

Overview of the spinel mining operation at Man Sin, where 20 workers operate an excavator, water cannons, and two washing plants.
Overview of the spinel mining operation at Man Sin, where 20 workers operate an excavator, water cannons, and two washing plants. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.
Spinel mining at Man Sin. The gems are unearthed by washing the ground in this karst-type geologic environment. On the other side of the hill, to the north, is the Chaung Gyi Valley.
Spinel mining at Man Sin. The gems are unearthed by washing the ground in this karst-type geologic environment. On the other side of the hill, to the north, is the Chaung Gyi Valley. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.
Miners collect spinels from gravel at the end of a long day at Man Sin, Myanmar.
Miners collect spinels from gravel at the end of a long day at Man Sin, Myanmar. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.
A spinel crystal found at Man Sin.
A spinel crystal found at Man Sin. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.
Fine “Jedi” spinels from Man Sin. The seven faceted stones on the left have a total weight of 12.9 ct, while the two clean crystals weigh 3.9 and 3.3 ct.
Fine “Jedi” spinels from Man Sin. The seven faceted stones on the left have a total weight of 12.9 ct, while the two clean crystals weigh 3.9 and 3.3 ct. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.

Pyant Gyi và Pein Pyit được biết đến là nơi khai thác ra những viên đá quý Spinels tuyệt đẹp vào đầu những năm 2000; trong đó có một số tinh thể “Star of David” tuyệt đẹp.

This fine “Star of David” spinel crystal is a macle, reportedly from the Pein Pyit/Pyant Gyi area east of Mogok, which was known for producing such crystals between 2000 and 2005. No processing, slicing, or polishing was performed on this specimen; it is 100% natural.
This fine “Star of David” spinel crystal is a macle, reportedly from the Pein Pyit/Pyant Gyi area east of Mogok, which was known for producing such crystals between 2000 and 2005. No processing, slicing, or polishing was performed on this specimen; it is 100% natural. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.

Burmese Red Spinel ở Mogok có thể được tìm thấy với nhiều màu sắc, tông màu và độ bão hòa từ màu hồng nhạt nhất đến màu đỏ đậm (được gọi là flame spinels); màu đỏ tía đến màu đỏ thuần khiết (được gọi trong quá khứ là ruby spinels). Những viên đá quý intense red spinels chất lượng tốt được gọi trong tiếng Miến Điện là anyant pan.

The vivid red color in these spinel specimens from Myanmar equals the finest red color in any gem.
The vivid red color in these spinel specimens from Myanmar equals the finest red color in any gem. © GIA & Tino Hammid
Myanmar also produces fine pink spinel.
Myanmar also produces fine pink spinel. – Courtesy Pala International

Từ năm 2000 đến 2005, khu vực khai thác Spinel hoạt động mạnh nhất ở Mogok là xung quanh Pyan Gyi và Pein Pyit. Trong thời kỳ đó, hầu hết Bright Neon Spinels trên thị trường đến từ mỏ Namya ở bang Kachin.

Năm 2006, một số viên đá Bright, highly fluorescent neon Spinel xuất hiện từ Man Sin, và sản lượng đạt đỉnh vào khoảng năm 2009 với việc phát hiện ra một trữ lượng lớn. Sau đó, khai thác rời rạc hơn. Nhìn chung, những viên Spinel khái thác từ Man Sin có màu đỏ hơn; những viên đá từ Namya có xu hướng có màu hồng nóng.

A selection of bright neon spinel crystals from Man Sin (left and center), alongside two spinel crystals from Namya (right). Note how the crystals from these two origins have a similar brightness; however, the two crystals from Namya are rounded, while those from Man Sin are sharp and well-formed. The larger crystals are about 1 ct each.
A selection of bright neon spinel crystals from Man Sin (left and center), alongside two spinel crystals from Namya (right). Note how the crystals from these two origins have a similar brightness; however, the two crystals from Namya are rounded, while those from Man Sin are sharp and well-formed. The larger crystals are about 1 ct each. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.
Details of the three fabulous spinel crystals seen at the gem market in Mogok.
Details of the three fabulous spinel crystals seen at the gem market in Mogok. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.

Những viên đá quý “Jedi Spinels” thực sự rất hiếm. Mogok Red Spinels tốt khan hiếm trên thị trường, và chỉ dành riêng cho những người sưu tập / sành sỏi đá quý.

These parcels consist of bright neon red spinels from Man Sin (left) and classic red Mogok spinels (right).
These parcels consist of bright neon Red Spinels from Man Sin (left) and classic Red Mogok Spinels (right). Photo by Vincent Pardieu, © GIA.

Hầu hết “Jedi Spinels” khai thác ỏ Man Sin có trọng lượng dưới 1 carat, rất ít trên 10 carat và có giá cao nhất ở thị trường Miến Điện.

These fine, clean spinels are from Mogok. The neon pink one (left), just over 7 ct, was fluorescent and difficult to photograph. It is believed to have been mined at Man Sin. The 8 ct stone (right) was especially stunning.
These fine, clean spinels are from Mogok. The neon pink one (left), just over 7 ct, was fluorescent and difficult to photograph. It is believed to have been mined at Man Sin. The 8 ct stone (right) was especially stunning. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.

Ngay cả khi Red Spinels được khai thác bên ngoài Miến Điện, mỏ Mogok hiện là nguồn duy nhất trên thế giới được biết đến về các loại Red Spinels có kích thước vừa và nhỏ. Tại các khu vực khai thác mỏ Spinel khác như Tajikistan, Tanzania, Việt Nam, Sri Lanka hoặc Madagascar, hầu hết các mỏ Spinel khai thác những viên kích thước nhỏ và tốt nhất đều có màu hồng đến hồng đỏ (pink to reddish pink).

Mogok Red Spinels được đánh giá cao ở các thị trường đá quý truyền thống như Geneva, Thụy Sĩ.

Classic rough and faceted red spinels from Mogok. The faceted stone, a fine red spinel weighing more than 5 ct, was purchased in the 1940s by Dr. Edward Gübelin. The crystals in the background are from the author’s collection.
Classic rough and faceted red spinels from Mogok. The faceted stone, a fine red spinel weighing more than 5 ct, was purchased in the 1940s by Dr. Edward Gübelin. The crystals in the background are from the author’s collection. Photo by Vincent Pardieu, courtesy of Gübelin Gem Lab.

Mỏ đá quý Namya Spinel

Spinel được phát hiện tại Namya (còn gọi là Namyazeik hoặc Nanyazeik), một ngôi làng nhỏ gần các mỏ đá Cẩm thạch Hpakan Jade ở bang Kachin của Miến Điện.

Vào tháng 12/2000, hàng ngàn thợ mỏ đã đến khu mỏ sau khi phát hiện ra những viên đá quý Hot Pink Spinel tuyệt đẹp và những viên ruby hấp dẫn.

Jedi Spinel khai thác từ Namya có độ bão hòa và độ sáng hơn tất cả các mỏ khai thác Hot Pink Spinel ở Pakistan, Kenya, Sri Lanka và Madagascar.

Fine hot pink spinel crystals from Namya mine, Myanmar
Fine hot pink spinel crystals from Namya mine, Myanmar. Photo by Vincent Pardieu, © GIA.

Khai thác tại Namya không thường xuyên do khu vực đầm lầy nên khó hoạt động trong mùa mưa. Mùa khai thác cao điểm là từ tháng 11 đến tháng 4 hàng năm. Hoạt động khai thác đá quý tại Namya tương tự như ở các khu vực phù sa ở Mogok.

A bright neon red spinel crystal from Namya mine, Myanmar
A bright neon red spinel crystal from Namya mine, Myanmar. Photo by Vincent Pardieu/AIGS.

Vào năm 2002 có khoảng 20 công ty đang khai thác; đến năm 2004 hoạt động khai thác chỉ còn lại một phần nhỏ so với vài năm trước đó. Mặc dù có tới hàng nghìn người tham gia vào việc khai thác và kinh doanh đá quý trong lúc cao điểm vào năm 2002. Nhưng, rất ít viên đá quý Namya Spinel tốt đến được thị trường đá quý. Tuy nhiên, người ta đã nhìn thấy những viên đá quý Namya Spinel đẹp lên tới 10 carat.

Hot pink spinels in rough and cut form from Namya, Burma.
Hot pink spinels in rough and cut form from Namya, Burma. Photo: V. Pardieu, 2005.

Burmese Spinel độc đáo

Nhà kinh doanh đá quý Hemi Englisher với bộ sưu tập những viên Burmese Spinel độc đáo.

this is a fine example of Spinel from Hemi's collection
This is a fine example of Spinel from Hemi’s collection – Photo Credits: Hemi Englisher
Some of Hemi's past shinny "dates"
Some of Hemi’s past shinny “dates” – Photo Credits: Hemi Englisher
A Goya Colour Spinel, Mogok Exclusive, from GemCal's collection
A Goya Colour Spinel, Mogok Exclusive, from GemCal’s collection – Photo Credits: Hemi Englisher
Grey Spinel with Art Deco Touch from GemCal's collection
Grey Spinel with Art Deco Touch from GemCal’s collection – Photo Credits: Hemi Englisher

Nguồn:

  1. Hunting for “Jedi” Spinels in Mogok, GIA
  2. “Star of David” Spinel Twin Crystal with Multiphase Inclusions from Mogok, GIA
  3. Spinel – Resurrection of a Classic, Lotus Gemology
  4. Spinel from Mogok, Myanmar, Gem A
  5. A Gem Dealer’s Journal: Interview with an Early Adopter: Hemi Englisher

Gửi phản hồi

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.