Kagem: Mỏ Emerald lớn nhất thế giới ở Zambia

Mỏ Kagem Emerald tại Zambia là nguồn cung lớn nhất thế giới và chiếm khoảng 25% sản lượng Ngọc lục bảo Toàn cầu. Zambia là nguồn cung cấp emerald tính theo giá trị đứng thứ hai trên Thế giới (sau Colombia).

Các mỏ gần sông Kafubu ở Ndola và phía Nam của Kitwe và phía Tây của Ndola thuộc tỉnh Copperbelt, Zambia.

Zambian Emerald có màu xanh lục hơi xanh và có tông màu sẫm hơn.

Hiện tại, Zambia cùng các quốc gia Brazil, Colombia và Zimbabwe là các nhà khai thác emerald hàng đầu thế giới. Những quốc gia này chiếm thị phần lớn nhất trong nguồn cung emerald toàn cầu.

Emerald is a symbol of hope and renewal, a stone of Spring.

Không giống như hầu hết các loại đá quý, quá trình khoáng hoá emerald chỉ có thể xảy ra khi hai loại đá khác nhau, có đặc tính hoá học tương phản nhau, kết hợp với nhau trong điều kiện địa chất độc đáo. Điều đó khiến nó trở thành một trong những loại đá quý hiếm nhất trên địa cầu.

Lịch sử mỏ Emerald tại Zambia

Ngọc lục bảo chất lượng đá quý được tìm thấy ở phía bắc trung tâm Zambia, gần sông Kafubu và cách Kitwe khoảng 45 km về phía Tây nam. Thị trấn này là trung tâm của tỉnh Copperbelt nổi tiếng của Zambia. 

Đây cũng là nơi sinh sống của rất nhiều công nhân tham gia vào mỏ emerald gần đó. 

Năm 1928, phát hiện đầu tiên về beryl (emerald thuộc nhóm beryl) ở khu vực Kafubu được thực hiện bởi Dick và Baker, các nhà địa chất từ Công ty Rhodesian Congo Border Concession. Năm 1931, họ đã kết luận rằng trữ lượng đá quý này có rất ít ý nghĩa kinh tế.

Mặc dù triển vọng ban đầu cho việc sản xuất beryl không quá khích lệ, nhưng việc thăm dò sâu hơn đã được thực hiện bởi Công ty Rhokana vào những năm 1940 và bởi Công ty Rio Tinto Mineral Search of Africa vào những năm 1950. 

Năm 1966, yêu cầu bồi thường được chuyển cho một công ty tư nhân nhỏ, Miku Enterprises Ltd. Các quyền lại được chuyển cho một công ty thuộc sở hữu của chính phủ, Mindeco Ltd., vào năm 1971. Cục Khảo sát Địa chất Zambia sau đó lập bản đồ khu vực Miku và xác định vị trí đặt cọc. Họ đã công bố kết quả vào năm 1972 và 1973.

Vào những năm 1970, những khám phá của một số thợ mỏ địa phương về các mỏ: Kamakanga, Pirala, Fibolele và Fwaya-fwaya, cùng với các báo cáo khoa học địa chất trước đó, đã dẫn mở rộng nhanh chóng việc khai thác emerald. 

Tiềm năng kinh tế khổng lồ và việc khai thác bất hợp pháp trên diện rộng đã sớm buộc chính phủ phải di dời dân cư địa phương và hình thành “vùng cấm” được gọi là Ndola Rural Emerald Restricted Area (NRERA).

Việc thành lập khu vực hạn chế này chỉ cho phép các công ty quy mô lớn và các công ty khai thác quy mô nhỏ tại địa phương khai thác. 

Năm 1980, Tập đoàn Khoáng sản Dự trữ do chính phủ kiểm soát đã tiếp nhận mọi quyền và khoanh vùng một khu vực khoáng sản có diện tích khoảng 170 km vuông. Sản lượng từ khu vực này đã tăng lên đáng kể. 

Cùng năm đó, Kagem Mining Ltd., 55% trong số đó thuộc sở hữu của chính phủ Zambia, được phép thăm dò và khai thác tại khu vực Kafubu. 

Kể từ năm 1984, mỏ đã liên tục khai thác một số viên Zambian emerlad tốt nhất. Các mỏ của Kagem nằm ở phía bắc của sông Kafubu.

Năm 2004, công ty Gemfields Resources PLC của Anh đã bắt đầu thăm dò có hệ thống gần mỏ Pirala, phía nam sông Ndola, và đã thực hiện một số khám phá quan trọng. 

Việc khai thác bắt đầu vào năm 2005.

Đến năm 2007, Gemfields đã có được 100% quyền sở hữu hai mỏ trong khu vực. 

Vào tháng 6/2008, Gemfields hợp tác với chính phủ Zambia, thiết lập 75/25 quyền sở hữu mỏ ngọc lục bảo Kagem. Hoạt động khai thác rất hiện đại và hiệu quả.

Với chiều rộng và dài hơn 1km, sâu hơn 120m, đây là mỏ khai thác Ngọc lục bảo lớn nhất thế giới.

Mỏ này kết hợp khai thác bằng cơ giới hóa (để loại bỏ những tảng đá không chứa Ngọc lục bảo), và khai thác bằng tay khi gần khu vực giàu emerald.

Hoạt động khai thác mạnh mẽ xung quanh Kitwe, thủ phủ của tỉnh Copperbelt, nơi có mỏ Kafubu, đã có tác động trực tiếp đến sự hình thành và phát triển của hoạt động khai thác emerald ở Zambia. 

Zambia được biết đến là nhà cung khai thác một số loại đá quý khác: Amethyst, Beryl và Garnet. Nhưng emerald là mặt hàng xuất khẩu đá quý quan trọng nhất về kinh tế của Zambia.

Gần như tất cả emerald thô của Zambia được xuất qua Ấn Độ và Israel để mài cắt giác và đánh bóng. 

Khai thác mỏ Kagem

Sự phát triển khai thác hiện đại trên quy mô lớn của Gemfields, thông qua khai thác hầm lò và lộ thiên khổng lồ, cho phép thu được số lượng lớn đá quý chất lượng cao.

So với các hoạt động khai thác đá quý màu khác, hố ở mỏ ngọc lục bảo Kagem khá đồ sộ. Việc nổ mìn được sử dụng để loại bỏ lớp đất mặt và đá thải bao phủ quặng chứa Ngọc lục bảo.

Chất lượng của Zambian Emerald

Zambian Emerald là sự kết hợp của loại đá phiến-từ tính cao cấp Talc Magnetite Schist (TMS) khoảng 1,6 tỷ năm tuổi (giàu chromium), và loại đá pegmatites (giàu beryllium) khoảng 500 triệu năm tuổi. Sự kết hợp này tạo thành những viên đá quý tuyệt vời và vô cùng quý hiếm ở đây.

Tại Kagem, chỉ có 50 gram “emerald and beryl mix” thu được trên mỗi 100 tấn đất đá khai quật. Và trong 50g đó, chỉ có 0.3g được phân loại là ngọc lục bảo cao cấp. Một tỷ lệ cực kỳ nhỏ để tìm thấy những viên đá quý xanh lục đẹp.

Ngày 2/10/2018, Viên Inkalamu Emerald được phát hiện ở phần phía đông của mỏ lộ thiên lớn nhất Kagem, bởi nhà địa chất Debapriya Rakshit và thợ khai thác ngọc lục bảo Richard Kapeta. Viên ngọc lục bảo này nặng 5,655 carat và được đặt tên là “Lion Emerald”.

Emerald từ Zambia có thể có chất lượng tương đương với các loại emerald từ các nguồn nổi tiếng Thế giới. Nhưng chúng hình thành ở các loại đá khá khác nhau. Không giống như ở Colombia, Zambian Emerald rất giàu sắt và có chỉ số khúc xạ và trọng lượng riêng cao hơn.

Nguồn:

1. Emeralds from the Kafubu Area, Zambia, GIA
2. A Visit to the Kagem Open-pit Emerald Mine in Zambia, GIA
3. Kagem Emerald Mine, Gemfields