Vào năm 1994, Himalaya Peridot được phát hiện tại thung lũng Sapat, Mansehra, Tỉnh Biên giới Tây Bắc Pakistan, ở phía Tây dãy núi Himalaya.
Trữ lượng peridot khá lớn ở đây đã tham gia vào thị trường đá quý quốc tế, cạnh tranh với nguồn từ Arizona và Myanmar.
Pakistan rất giàu đá quý như: Peridot, Aquamarine, Topaz (đa dạng màu sắc: violet and pink, golden and champagne), Ruby, Emerald, Tourmaline, và nhiều loại thạch anh (Quartz).
Những viên peridot thô kích thước lớn và đẹp từ Pakistan đã giúp người thợ kim hoàn tạo ra những thiết kế đẹp mắt. Như bộ trang sức đá quý thiên nhiên Peridot của Van Cleef & Arpels dưới đây.
Khai thác Peridot ở Sapat
Nguồn peridot của Pakistan nằm gần Sapat Nala, trong Thung lũng Sapat, huyện Mansehra, Tỉnh Biên giới Tây Bắc, nằm ở phía tây dãy núi Himalaya.
Tìm kiếm đá quý trong một khu vực có các vách đá thẳng đứng cao từ 3.000 đến 4.000 feet hoặc cao hơn là một cơn ác mộng. Do địa hình hiểm trở như vậy, mùa đông tuyết phủ dày kín, nên việc khai thác chỉ diễn ra trong vài tháng một năm (cuối tháng 6 – tháng 9).
Himalayas là dãy núi trẻ nhất trên thế giới chỉ có vài triệu năm tuổi. Khu vực này có sự khác biệt theo chiều dọc lớn nhất được tìm thấy ở bất kỳ đâu trên thế giới cũng như bảy đỉnh núi cao nhất thế giới. Tại Nanga Parbat, ở Astore, đỉnh núi cao hơn 20.000 feet so với đáy thung lũng.
Các pegmatite tạo ra một lượng lớn các loại khoáng chất đá quý, có xu hướng mang tính khu vực và bao phủ diện tích lớn. Tourmaline, aquamarine, topaz, garnet và apatit đến từ trầm tích granitic pegmatite. Trong khi Emerald, Ruby và Sapphire đến từ trầm tích metamorphic and hydrothermal.
Không thể dự đoán trước khai thác sẽ như thế nào. Ví dụ, mặc dù quá trình khoáng vật học có thể chỉ ra sự hiện diện của các túi tourmaline màu, nhưng chất lượng của các khoáng chất bên trong có thể không có giá trị.
Hầu hết các mỏ đá quý do thợ mỏ địa phương người Pakistan làm việc. Phương pháp khai thác thủ công là khoan và nổ mìn. Đây là một công việc gian khổ ở những nơi xa xôi.
Ở nhiều địa điểm, mọi thứ phải được vận chuyển trên lưng ngựa hoặc lừa, hay do chính thợ mỏ.
Chất lượng Himalaya Peridot
Himalaya Peridot là nguồn cung cấp cạnh tranh chính với các nguồn lịch sử như Miến Điện và Arizona.
Tương tự như các nguồn từ Miến Điện và Ai Cập, những nơi cũng sản sinh ra các dạng tinh thể sơ cấp, Pakistan Peridot hình thành trong các túi, trong các mạch nhiệt độ cao nên chất lượng đá hầu như trong suốt.
Peridot được tạo ra từ các nguyên bào porphyrin ở đá bazan (như là nguồn Arizona) tạo thành các tinh thể bên trong nhiều hơn, thường sẽ xuất hiện các bào thể màu đen.
Pakistan Peridot sạch hơn nhiều và kích thước lớn hơn so với nguồn Arizona; chất lượng đẹp tương đương nhưng lại đồng đều về màu sắc hơn so với nguồn Miến Điện.
Lần đầu tiên trên thị trường, Pakistan đã cung cấp một số tinh thể peridot lớn nhất có chiều dài 5 inch! Những tinh thể lớn hơn này thường có nhiều lỗ hổng và vết nứt. Nhưng có thể thu được những viên đá quý mài cắt giác và đánh bóng lên tới 100 carat trở lên.
Các tinh thể lớn thường có cấu trúc và bề mặt kém, nhưng một số ít được chọn lọc lại có độ sắc nét và độ bóng tốt. Những viên Pakistan Peridot tuyệt đẹp này đã khiến các nhà sưu tập đá quý phải điên cuồng săn mua các tinh thể peridot với kích thước và chất lượng mà trước đây chưa từng được biết đến.
Nguồn: