San Carlos Peridot: Mỏ đá quý của Arizona, Hoa Kỳ

Vào đầu những năm 1990, San Carlos Peridot nổi tiếng là nguồn cung 80–95% trên thế giới. Mỏ đá quý nằm trong Khu bảo tồn San Carlos Apache, cách Phoenix bang Arizona, Hoa Kỳ 70 km về phía Đông, gần Peridot Town, được mệnh danh là mỏ đá quý lớn nhất thế giới. Với danh pháp đá quý toàn cầu: San Carlos Olivine.

Trong lịch sử, mỏ nổi tiếng nhất khai thác peridot là hòn đảo Zabargad của Ai Cập ở giữa Red Sea. Sau nhiều thế kỷ bị khai thác nặng nề, các nguồn tài nguyên địa chất ở đó đã bị cạn kiệt phần lớn, và ngày nay thị trường đá quý phụ thuộc vào các nguồn khác. Pakistan tự hào có một trong những nguồn peridot dồi dào nhất ở Sapat Gali. Trong khi Myanmar nắm giữ trữ lượng phong phú nhờ mỏ Mogok danh tiếng. Hoa Kỳ còn có một nguồn peridot thú vị ở đảo Hawaii.

Vùng đất giàu có Arizona

Arizona có phong cảnh sa mạc và núi non tuyệt đẹp, tạo cảm xúc hoàn hảo cho hành trình về miền Tây hoang dã. Nơi đây còn rất giàu tài nguyên khoáng sản và các loại đá quý như:

• Red Cloud: Vàng Bạc
• Bisbee: Azurite, Malachite và Turquoise
• Ray: Copper crystals, Chrysocolla, Malachite, Quartz và Chalcedony.
• Galiuro: Deer Creek fire agates.
• Four Peaks: Amethyst
• Sleeping Beauty Mine: Turquoise
• San Carlos Apache: Olivine
• Petrified Forest National Park: Colorful petrified Wood

San Carlos Olivine

Khu bảo tồn San Carlos Apache là một trong những nơi giàu tài nguyên Olivine nhất trên Trái đất. San Carlos Olivine là danh pháp đá quý để chỉ một nhóm các khoáng chất có liên quan chặt chẽ, có thành phần hóa học rất giống nhau, được tìm thấy trong đá Igneous ở Khu bảo tồn Apache.

Đặc điểm địa chất quan trọng nhất của khu vực này là núi lửa Burnt Mountain có niên đại khoảng 24 triệu năm. Nó lắng đọng dung nham cổ đại, giờ đây đã hóa thành đá bazan, tạo đá giàu khoáng chất olivine tồn tại cho đến ngày nay.

Các khoáng chất Olivine này bao gồm Silicon và Oxygen thường được kết hợp với tỷ lệ Sắt và Magnesium khác nhau. Vì sự kết hợp khác nhau có thể dẫn đến cấu trúc tinh thể giống nhau và các khoáng chất gần giống nhau. Nên rất khó để xác định các thành phần cụ thể mà không cần thử nghiệm phức tạp. Kết quả là, hầu hết các khoáng chất màu xanh lục, được tìm thấy trong đá Igneous, được phân loại là Olivine.

San Carlos Olivine không nhiều các tinh thể kích thước lớn. Những tinh thể lớn được tìm thấy gần như trong suốt đến mờ, có màu từ medium-dark green đến lighter green, yellowish green và olive-green. Olivine đạt chất lượng đá quý được gọi là Peridot.

Lịch sử khai thác San Carlos Peridot

Peridot Mesa nằm về phía Tây Nam của thành phố San Carlos. Khu vực được khai thác bởi người da đỏ Apache và sử dụng riêng cho các thành viên bộ lạc. Mãi sau này trữ lượng Peridot Mesa mới được thương mại quốc tế công nhận là nguồn cung cấp đá quý từ những năm 1900.

Từ năm 1904 – 1909, khu vực này đã chứng kiến ​​sự gia tăng nhanh chóng trong hoạt động khai thác, đến nỗi thị trường đá quý tràn ngập Peridot. Điều này dẫn đến giá thị trường thấp, làm hoạt động khai thác giảm mạnh sau đó.

Trong nhiều năm gần như không hoạt động khai thác. Đá quý peridot vẫn tiếp tục cung nhỏ giọt ra thị trường toàn thế giới. Nhưng phần lớn số này đã được khai thác vài năm trước đó.

Bất chấp tiềm năng to lớn, trữ lượng này chỉ được khai thác lẻ tẻ bởi các người da đỏ trong suốt mấy chục năm sau đó.

Trong những năm gần đây, tốc độ khai thác vẫn còn chậm, nhưng người dân địa phương trong Khu bảo tồn vẫn tiếp tục làm việc khu vực này một cách nhất quán và Apache Nation được độc quyền khai thác đối với khu vực San Carlos ngày nay.

Theo Phòng Thương mại Apache Nation, họ đã khai thác peridot từ độ sâu tới 50 feet. Hầu hết peridot này được khai thác bằng các công cụ cầm tay, không để xảy ra bất kỳ xáo trộn nào về cảnh quan do máy móc hạng nặng và chất nổ gây ra. Với độ cứng của đá bazan, công việc bảo tồn cảnh quan rất khó khăn cho các kỹ thuật khai thác.

Thiết bị cơ giới hóa như máy ủi để vận chuyển khối lượng đá bazan vào bãi chứa chất đống cao trong các khu vực khai thác.

Theo United States Geological Survey (USGS) và Mineral Resources Data System (MRDS), Peridot Mesa là nguồn cung hàng đầu ở lục địa Bắc Mỹ. 

Chất lượng đá quý San Carlos Peridot

Kích thước trung bình của những viên đá quý ở San Carlos không lớn bằng những viên đá quý được tìm thấy ở một số nguồn khác. Dù vậy vẫn tìm thấy được những viên đá peridot chất lượng cao. Các loại peridot được khai thác ở đây nhiều nhất là có màu bright green và chất lượng trong suốt. Các màu khác thường là: dark green, brownish green đến yellowish green.

Nguồn:

1. San Carlos Peridot, GIA
2. Arizona Road Trips: Wild West Gem and Mineral Localities, GIA
3. Apache Peridot – Born of Fire from Mother Earth
4. San Carlos Olivine & Peridot
5. Peridot: a reservation’s buried treasure
6. The Peridot Mesa Vent belongs to the San Carlos volcanic field located in San Carlos Valley and Ash Flat, Arizona